De berichtgeving in de media over de nieuwe regels van de AWBZ, waarbij je mogelijk je vermogen moet opeten om voor zorghulpverlening in aanmerking te komen, roepen opnieuw veel vragen op.

Die vragen begrijp ik. Zeker als in de krant vermeld staat dat je circa € 24.000 per jaar moet interen op je vermogen als je in een verzorgingstehuis of verpleegtehuis terecht mocht komen.

Over dit onderwerp heb ik twee maal eerder in deze rubriek geschreven (zie www.rientjesnotariaat.nl onder "Notariaat" het kopje: Uit de Notarispraktijk van maart en april 2013). Gezien de vele vragen leek het mij goed om in te gaan op wat de mogelijkheden zijn om het vermogen veilig te stellen tegen het moeten "opeten" daarvan. Enige relativering is overigens wel op zijn plaats. Zie mijn eerder genoemde artikelen.

Een goed testament maken.

Ooit heb ik in een eerder artikel geschreven "een testament, kan altijd uit". Dit klopt nog steeds. Er is immers niets zo veranderlijk als de wet en de mens. Mogelijk is uw testament niet meer "up to date". In het testament kan worden geregeld dat de kinderen hun erfdelen vervroegd (dus vóór het overlijden van de langstlevende ouder) mogen opeisen, mocht u voor de AWBZ op uw vermogen moeten interen. Gebleken is dat vele clausules in bestaande testamenten dit onderdeel niet goed dekken. De bewoordingen in het testament geven aanleiding tot twijfel of deze wel "AWBZ-proof" zijn.

Kind met een beperking.

Heeft u een kind of partner die gebruik maakt van AWBZ of WMO gerelateerde hulp? U zou kunnen overwegen om een testament te maken, zodanig dat zij hun erfdeel uit uw nalatenschap niet voor een groot deel hoeven op te maken alvorens in aanmerking te komen voor hulp vanuit de AWBZ of het WMO. Bovendien kan een dergelijk testament een besparing op het gebied van de erfbelasting met zich meebrengen.

Schenken.

U mag aan elk kind € 5.141 en aan elk kleinkind of een niet bloedverwant € 2.057 belastingvrij per jaar schenken. Bovendien is het mogelijk aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar een groter bedrag te schenken. Eenmalig kan er € 24.676 worden geschonken. Verder kan eenmalig een bedrag van

€ 51.407 worden geschonken aan een kind van die leeftijd voor de aanschaf of verbouwing van een woning of de aflossing van een hypothecaire lening. Ik laat hier nog even de mogelijkheid buiten beschouwing om volgend jaar € 100.000 te mogen schenken totdat een en ander daadwerkelijk van overheidswege is goedgekeurd.

Naast het schenken van geld, kan ook gedacht worden aan het kwijtschelden op geldleningen verstrekt aan kinderen. Deze vorderingen op de kinderen behoren namelijk tot het box 3 vermogen van de ouder welke de grondslag vormt voor de berekening van de eigen bijdrage krachtens de AWBZ.

Aan het jaarlijks doen van schenkingen zou u via een zogenaamd Levenstestament continuïteit kunnen geven, ook indien u daartoe zelf niet meer in staat bent.

Schenken op papier.

Bij velen zit het vermogen als het ware "in de bakstenen" of het is nodig om het spaargeld achter de hand te houden als appeltje voor de dorst. Schenkingen kunnen dan toch worden gedaan door een zogenaamde schuldigerkenning uit vrijgevigheid. Hiermee schenkt u het kind een bedrag om het meteen weer terug te lenen van het kind. In feite gebeurt er qua banksaldo niets. U dient dan wel 6% rente te betalen over het geschonken bedrag, wil de fiscus de papieren schenking erkennen voor de vermindering van de erfbelasting. Voor de AWBZ is rentebetaling geen vereiste. De papieren schenking doet het vermogen als het ware krimpen op papier, ook voor wat betreft de AWBZ-grondslag.

Het vermogen onderbrengen in een BV.

Het vermogen is in dat geval van de Besloten Vennootschap en vormt zogenaamd box 2 vermogen voor de Inkomstenbelasting en telt niet mee voor de berekening van de eigenbijdrage krachtens de AWBZ. Of dit alternatief voor de bescherming van uw vermogen nuttig is dient per situatie nauwkeurig te worden onderzocht.

Opengevallen nalatenschappen afwikkelen.

Als een ouder is overleden is het niet altijd duidelijk wat de omvang van de erfdelen van de kinderen is. Vaak is alle vermogen overeenkomstig de bedoeling van de overledene bij de langstlevende gebleven, maar daarmee is nog niet alles op correcte wijze geregeld. Het is over het algemeen lonend om de waarde van de erfdelen vast te stellen, daar deze wel eens hoger kunnen zijn als deze worden vastgesteld naar de situatie bij het overlijden van de eerste ouder dan naar de waarde thans (of andersom). Als in het testament voorts nog is bepaald dat de kinderen hun erfdeel kunnen opeisen bij intrede van de langstlevende ouder in een bejaarden- of verzorgingstehuis, dan is het een overweging waard voor de kinderen om dit te doen. Het box 3 vermogen van de langstlevende verkleint nl. hierdoor.

Heeft u vragen over uw situatie, neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek tel. 0515-43 56 00 of bezoek één van onze opendagen.

Uit de Notarispraktijk september 2013. Deze rubriek wordt verzorgd door mr. Karin Rientjes, notaris verbonden aan Rientjes Notariaat te Sneek.