Uit de Notarispraktijk Sneeker Nieuwsblad juli 2009
Als een kind tijdens het huwelijk van de ouders wordt geboren, hebben de beide ouders daarover automatisch het ouderlijk gezag.
Bij samenwonende ongehuwde ouders ligt dat anders. Daar moet je twee dingen extra regelen, te weten: de vader moet het kind erkennen en er moet voor hem het ouderlijk gezag worden aangevraagd. De moeder heeft van rechtswege het ouderlijk gezag en het kind wordt automatisch geacht haar kind te zijn. Dat is met de vader dus niet zo.
Als ik hoor dat een ongehuwd stel een baby verwacht, dan adviseer ik de beide aanstaande ouders het kind meteen door de vader te laten erkennen bij de gemeente, ook al is het kind nog niet geboren.
Waarom is erkenning zo belangrijk?
De vader van het kind wordt door erkenning ook juridisch gezien als vader van het kind. Het kind kan dan van hem erven. Stel dat de aanstaande vader onverhoopt komt te overlijden voordat het kind geboren is. Door erkenning erft het kind dan wel van hem. Daarnaast wordt de vader van het kind ook onderhoudsplichtig. Verder kan het kind desgewenst de naam van de vader krijgen en is de vader Nederlander, dan kan het kind ook de Nederlandse nationaliteit verkrijgen.
Naast erkenning, is zoals gezegd het gezag aanvragen minstens zo belangrijk. Want wat gebeurt er als moeder kort na de geboorte van het kind komt weg te vallen? Wie heeft dan zeggenschap over het kind? Indien de vader niet het ouderlijk gezag heeft, is er een probleem en zal hij zich tot de rechter moeten wenden om alsnog het ouderlijk gezag over zijn kind te krijgen.
Door middel van het gezamenlijk ouderlijk gezag krijg je krachtens de wet de plicht en het recht om een kind te verzorgen en op te voeden. Je wordt de wettelijk vertegenwoordiger van het kind en beheert zijn vermogen. Daarnaast beslis je mee over de schoolkeuze en ingrijpende medische behandelingen van het kind. Ook ben je aansprakelijk voor het kind.
Ben je niet de vader van het kind, dan kan je toch het ouderlijk gezag over het kind van je partner verkrijgen als je tenminste 1 jaar met je partner hebt samengewoond en zij minstens 3 jaren alleen het ouderlijk gezag over het kind heeft uitgeoefend.
Hoe vraag je het ouderlijk gezag aan? Dat gaat relatief eenvoudig, door bij de rechtbank een formulier in te dienen. Dit formulier kunt u desgewenst van het internet afhalen. Zie www.rechtspraak.nl De rechtbank stelt de navolgende eisen:
beide ouders moeten meerderjarig zijn (ouder dan 18 jaar), de vader moet het kind hebben erkend, de ouders zijn niet gehuwd of er is geen geregistreerd partnerschap, men heeft niet eerder samen het ouderlijk gezag gehad, er is geen geestelijke stoornis of de ouder die ook het ouderlijk gezag wil, verkeert niet in de onmogelijkheid om het gezag uit te oefenen en er is niet een ander met het ouderlijk gezag belast.
Is dit alles geregeld, dan ben je er als samenwonende (aanstaande) ouders er nog niet. Denk aan het opstellen van een samenwoningsovereenkomst en testamenten. Ik ben daar heel fel in en zeg altijd: samenwonen, kinderen hebben en niets hebben geregeld, dat is niet verstandig! Wees zuinig op elkaar en regel het. Zeker gezien de huidige wetgeving en wat er nog komen gaat!