Ouders-kind lening

Bij testamentbesprekingen maak ik doorgaans samen met mijn cliënten een overzicht van hun vermogen om hen optimaal te kunnen adviseren over het testament dat voor hen het beste is en om te bepalen óf het nodig is om een testament te maken. Eén van de vragen die ik stel is of zij als ouders aan hun kind geld hebben geleend. Is dit het geval, dan is mijn volgende vraag: en heeft u dit wel vastgelegd? Ach nee, is dan regelmatig het antwoord. Wij willen ons kind helpen en hij betaalt ons terug wanneer hij dat kan.

Twee maal belastingvoordeel!

Als het geld geleend is om de aankoop of verbouwing van het huis van uw kind te financieren, dan kan het interessant zijn om het kind rente te laten betalen. Deze rente kan uw kind fiscaal aftrekken en is voor de ouders onbelast. De ouders moeten wel hun vordering op het kind opgeven als vermogen in box 3. Wil de rente voor uw kind aftrekbaar zijn dan moet de lening via een speciaal formulier (zie www.belastingdienst.nl: opgaaf lening eigen woning) bij de Belastingdienst worden opgegeven. Het kan aantrekkelijk zijn om een hoge rente aan uw kind te vragen en deze de rente vervolgens weer belastingvrij terug te schenken. Er is dan twee maal sprake van een belastingvoordeel!

Bewijs het maar eens

En hoe als de ouders komen te overlijden en er niets op papier staat? Als het kind stelt dat daarmee zijn schuld aan de ouders is komen te vervallen, dan kan dit aanleiding zijn tot onenigheid met de andere kinderen. Zij zien die lening als onderdeel van de nalatenschap van hun ouders en hebben recht op dat uitgeleende geld. Bovendien kan een en ander ook gevolgen hebben voor hun legitieme portie. Het is dus zaak dat de geldlening goed schriftelijk is vastgelegd. Dat hoeft niet notarieel, maar dit laatste is wel aan te bevelen, omdat een notariële akte bewijskracht heeft tegenover iedereen.

Schriftelijke vastlegging van de lening(voorwaarden) heeft meerdere voordelen, zoals:

- het vormt een bewijs naar de andere kinderen toe;

- het vormt een bewijs voor de Belastingdienst; hierbij is het belangrijk dat de lening fiscaal goed is 'aangekleed' zoals met een reële rente van 6% om te voorkomen dat de fiscus de lening als een te belasten schenking aanmerkt. Voorts zal er jaarlijks afgelost moeten worden volgens de fiscale regels die gelden ingeval van renteaftrek voor de eigen woning. Komt het kind de betalingen niet na, dan heb je als ouders/erfgenamen een rechtsgrond om het geld buiten de rechter om, via de deurwaarder bij het kind terug te vorderen. Ingeval van grotere bedragen is het nog beter als de ouders een hypotheek op het huis van het kind krijgen. De ouders of de erfgenamen zien het geld dan terug als er voldoende overwaarde op het huis van het kind zit, ingeval van wanbetaling of bij een faillissement van het kind. Het huis staat dan immers borg voor de lening. Let op: de bank van uw kind moet hiervoor wel haar goedkeuring verlenen!

Gij zult verrekenen

Voor het kind is het van belang dat hij zeker weet wanneer hij de lening moet terugbetalen bij overlijden van de ouders. Mocht de lening meteen opeisbaar worden bij het overlijden van de ouders, dan zou het kind wel eens gedwongen kunnen zijn om zijn huis te moeten verkopen om de lening terug te kunnen betalen. Bepaald kan worden dat dit niet hoeft. In dat geval zal hooguit het erfdeel van het kind met de aan hem verstrekte lening verrekend kunnen worden.

Verjaring lening

Verder voorkomt vastlegging dat het kind zich ineens gaat beroepen op verjaring door te stellen dat, doordat de ouders de lening de afgelopen 5 jaar nooit hebben opgevraagd, deze niet meer opgeëist kan worden vanwege verjaring. Tsja!

Sneeker Nieuwsblad c.s. oktober 2015, Uit de Notarispraktijk.

Deze rubriek wordt verzorgd door mr. Karin Rientjes, notaris en mediator te Sneek.