Heeft u in het verleden uw kind financieel geholpen door aan hem/haar een geldlening te verstrekken om de aanschaf van een eigen woning te realiseren of heeft u uw kind anderszins financieel bijgestaan? Als dit geschiedde door een renteloze direct opeisbare geldlening moet uw kind sedert 1 januari jongstleden op zijn hoede zijn. Vreemd, zou u kunnen stellen. Immers zo'n geldlening bent u ondermeer renteloos en direct opeisbaar aangegaan, omdat het dan fiscaal prima geregeld was. Die geldlening werd dan immers niet als een belastbare schenking gezien.
Dat is sedert de invoering van de gewijzigde Successiewet per 1/1/2010 helaas niet meer het geval. De fiscus ziet zo'n lening vanaf die datum wel als een belastbare schenking.
De nieuwe Successiewet bepaalt namelijk dat er een schenking verscholen zit in een geldlening die geen of een te lage rente draagt en die eigenlijk altijd opgeëist kan worden. Het voordeel dat het kind op jaarbasis geniet door het niet betalen van rente, is volgens de wet thans gelijk aan 6% over het bedrag van de lening.
Maar, is de rente niet direct opeisbaar, doch lager dan 6%, en zeker wel gelijk aan een reële marktrente (bijv. 4,5%), dan ziet de fiscus dat weer niet als een belastbare schenking. Immers, de ouder die het bedrag heeft uitgeleend is niet verarmd, omdat hij een zakelijke rente van zijn kind heeft bedongen, zo redeneert de fiscus.
De vraag die zich dan voordoet is, wanneer is een lening direct opeisbaar? Daarvan wordt uitgegaan als de lening een looptijd heeft van minder dan één jaar. Ook als een lening langer loopt dan één jaar, maar afloopt, kan er sprake zijn van een opeisbare lening.
Stel: vader leent aan zijn zoon €100.000, welk bedrag opeisbaar is op 1 april 2015. De rente bedraagt 3,5%. Als vader na 1 april 2015 de lening niet opeist maar gewoon stilzwijgend door laat lopen tot bijvoorbeeld 1 april 2016, dan wordt de zoon geacht een schenking te hebben genoten van 2,5% over €100.000 gedurende één jaar. Dat is € 2.500. In dit geval niet getreurd, want de € 2.500 valt gelukkig onder het van schenkingsrecht vrijgestelde bedrag van € 5.000.
Wat wij ook vaak in de praktijk tegenkomen zijn geldleningen door ouders verstrekt aan hun kind ten behoeve van de aanschaf van een woning, waarbij zij van het kind een gewone marktconforme rente bedingen om die rente vervolgens meteen weer aan het kind kwijt te schelden. In feite schenken de ouders het kind dan de rente. Daar is op zich niets mis mee. Blijft het weggeschonken rentebedrag onder de vrijstelling (€5.000) dan gaat er fiscaal niets mis. Wel mis is de situatie als het kind de rente die hij/zij zou moeten betalen ook aftrekt in box 1 voor de Inkomstenbelasting.
De fiscus ziet dit als een samenstel van rechtshandelingen die niet toelaatbaar is. Van belang is dat er sprake is van een zakelijk traject.
Heeft u geldleningen aan uw kinderen verstrekt, of bent u voornemens dat te doen, kom vooral even langs om de voorwaarden waaronder de geldlening is verstrekt wel fiscaal te laten beoordelen. Immers, wij willen allemaal wel belasting betalen, maar liever niet teveel!
