UIT DE NOTARISPRAKTIJK Sneeker Nieuwsblad dec.2008.
Deze rubriek wordt verzorgd door Rientjes Notarissen te Sneek

"Notaris wilt u s.v.p. aandacht in uw stukjes voor de krant besteden aan deze zaak zodat anderen dit in ieder geval goed gaan regelen voor de toekomst? Zo'n drama als wat ik heb meegemaakt wens ik beslist niemand toe".

Wat was het geval? Moeder was overleden en liet twee kinderen na. Twee kinderen die qua karakter heel verschillend waren. Moeder vermoedde waarschijnlijk al onmin tussen de kinderen bij de afwikkeling van haar nalatenschap en had om die reden mij als notaris aangewezen om als executeur de nalatenschap af te wikkelen.

Ook had moeder in haar testament de executeur de taak gegeven om haar begrafenis of crematie te regelen. Tegen de tijd dat de erfgenamen mij hadden ingeschakeld, was allang opdracht verstrekt door één van de kinderen tot crematie van moeder en was dat ook al geschied. Voor mij viel er wat dit betreft niets meer te regelen, behalve de ruzie die de beide kinderen hadden over de bestemming van moeders as.

De twee kinderen hadden namelijk allebei een heel ander beeld van wat er met de bus met moeders as moest gebeuren. Eén van de kinderen was van mening dat moeder bij een familielid in Maastricht bijgezet wilde worden. De ander zei dat moeder graag ergens in Friesland uitgestrooid wenste te worden, zodat zij op die wijze bij haar vriendinnen kon zijn, die er ook uitgestrooid waren. De ruzie liep zo hoog op dat de erfgenamen de as van de overledene wilde splitsen in twee asbussen. Op mijn vraag of moeder dat zou hebben gewild, antwoordden zij van niet.

Uiteindelijk hadden de kinderen door mijn bemiddeling overeenstemming bereikt om moeder toch maar op de betreffende plek in Friesland te laten uitstrooien.

Het crematorium werd vervolgens door mij hiervan verwittigd. Zij gaven evenwel meteen te kennen dat één van de kinderen de asbus al had opgeëist en deze zou laten afhalen door een kennis. Op mijn verzoek toch de overeenkomst tussen de erfgenamen uit te voeren kon het crematorium geen gehoor geven. Zij dienden namelijk de asbus te overhandigen aan hun opdrachtgever en dat was het kind dat de asbus mee wilde nemen naar Maastricht. Al hoewel er een overeenkomst over de asbestemming tussen de erven bestond en ik als notaris van moeder de bevoegdheid had gekregen om de crematie te regelen; het mocht niet baten. Volgens de Wet op de Lijkbezorging kon het crematorium de asbus uitsluitend aan hun opdrachtgever geven, tenzij zij bij rechterlijk bevel een andere opdracht kregen.

De beide erfgenamen heb ik opnieuw benaderd met de vraag wat moeder nou echt zou hebben gewild. Beiden waren het er over eens dat moeder dit geruzie absoluut niet zou hebben gewild. De erfgenaam die de asbus kon ophalen bleef voet bij stuk houden, ondanks de eerdere overeenkomst. De as van moeder zou naar Maastricht. De andere erfgenaam heeft zich er uiteindelijk maar bij neergelegd. Had moeder het maar ergens vastgelegd. En daar gaat het om.

Waar zou aan gedacht kunnen worden? Ik adviseer het opmaken van een codicil. Dat is een eigenhandig geschreven document waarin u, naast het bestemmen van bijvoorbeeld uw sieraden of inboedel, ook kunt vastleggen wat uw wensen zijn met betrekking tot uw begrafenis of crematie. Wilt u begraven of gecremeerd worden, wat voor muziek, kaarten, welke mensen uitnodigen, waar wilt u begraven of bijgezet worden, moet uw as uitgestrooid worden en zo ja, waar? Dit zijn aspecten die overigens ook vaak bij de begrafenis-ondernemer worden vastgelegd. Desgewenst kunt u ook uw wensen vastleggen in een testament. Ervaring leert echter dat de begrafenis of crematie al heeft plaatsgevonden alvorens het testament wordt geopend. Een codicil moet voldoen aan enkele eisen, wil het geldig zijn. Vraagt u uw notaris naar deze eisen. Bovendien een codicil kan eenvoudiger worden gewijzigd, door deze te verscheuren en een nieuw codicil te schrijven. Een testament kan alleen bij een nieuw testament worden gewijzigd, hetgeen toch ook weer extra kosten met zich meebrengt.

Voorts adviseer ik u uw nabestaanden of executeur op de hoogte te brengen van wat uw wensen zijn. Voor de erfgenamen is het vaak bijzonder plezierig om nog uw laatste wens te kunnen uitvoeren. Al is het wellicht een raar onderwerp, maak het bespreekbaar. Het is iets dat immers bij het leven hoort.