(t)huisbankieren
Soms is het mogelijk om de eigen woning aan te kopen met behulp van een lening van de ouders of een lening van de eigen BV. Voor de ouders is het een mooie bijdrage die ze kunnen leveren aan hun kind voor een eigen start in de woningmarkt. Het woord (t)huisbankieren past hier wel enigszins bij, want het is een lening voor de financiering (of verbouwing) van een eigen woning en de geldverstrekking vindt plaats binnen de 'eigen kring'.
Zolang een dergelijke lening wordt aangegaan onder zakelijke voorwaarden heeft de belastingdienst hier geen problemen mee en is de lening een 'eigenwoningschuld' met bijbehorende aftrek van hypotheekrente.
Nieuw, informatieplicht!
Voor een dergelijke lening die met ingang van 2013 wordt verstrekt binnen de 'eigen kring, is er naast de bekende zakelijke voorwaarden, nog een verplichting bijgekomen die hele belangrijke gevolgen kan hebben!
De belastingdienst acht de geldnemer/schuldenaar namelijk vanaf 2013 verantwoordelijk voor het verstrekken van relevante informatie aangaande de 'thuisbankierlening'. Deze informatie krijgt de belastingdienst altijd al van de reguliere hypotheekverstrekkers (de geldverstrekkende banken) via de zogeheten administratieplicht. Indien de geldverstrekker een niet-administratieplichtige is, dat wil zeggen: de ouders, de eigen BV of ook een buitenlandse bank, dan wil de belastingdienst deze informatie ontvangen van de geldnemer zelf!
Het wie, wat, hoe en waarom?
Eerst maar even het 'wie'. Deze nieuwe regeling is bedoeld voor 'thuisbankierleningen' gesloten na 1 januari 2013. Overigens betekent dit niet dat de belastingdienst bij controle de gegevens voor bestaande leningen niet kan opvragen, maar van belang is dat de geldnemer/schuldenaar de informatie dan niet van tevoren hoeft aan te leveren.
Voor een lening na 1/1/2013 geldt dus dat de geldnemer/ontvanger gegevens moet aanleveren, maar welke?
Allereerst zijn dat de basiskenmerken van de lening, zoals ingangsdatum, startbedrag, rente, looptijd, wijze van aflossing, etcetera. Daarnaast dient de geldnemer ook gegevens in te vullen over de geldverstrekker, zoals diens naam, adres, burgerservicenummer of sofi-nummer en bij een BV het zogenaamde handelsregisternummer. Door het verstrekken van een identificatienummer aan de belastingdienst, kan deze de geldverstrekker ook zelf benaderen voor (extra) informatie.
Als er voorts wat wijzigt in de lening, zoals het rentepercentage of de wijze van aflossing (bijvoorbeeld als de ouders het kind wat meer ruimte gaan geven voor het aflossen op de lening), dan moet ook dit doorgegeven worden aan de belastingdienst.
Het hoe en waarom?
De belastingdienst zal voor de verstrekking van de informatie een formulier hanteren, dat de geldnemer bij de inkomenstenbelastingaangifte (elektronisch) moet indienen. Het gaat hier om de aangifte over het kalenderjaar waarin de lening is aangegaan en bij uitstel op de aangifte, uiterlijk op 31 december van het jaar daarna. Bij een lening in 2013, dus uiterlijk op 31 december 2014.
De gegevens wil de belastingdienst graag hebben, omdat de geldnemer tegenwoordig dient af te lossen op de lening. Deze aflossingen en de restantschuld aan het einde van het jaar zijn van belang voor de renteaftrek die de geldnemer wil genieten. Naast het toekennen van deze hypotheekrenteaftrek, maakt de geldnemer vaak ook gebruik van een vooringevulde aangifte inkomstenbelasting, die de belastingdienst alleen kan opstellen aan de hand van aangeleverde informatie.
Let op!
Indien geldnemer de informatie over de 'thuisbankierlening' niet, niet tijdig of niet volledig indient bij de belastingdienst, dan is de lening niet aan te geven als eigenwoningschuld en verliest de geldnemer de hypotheekrenteaftrek! Dit kan wel worden hersteld, maar alleen voor de nog komende jaren en niet voor het jaar waarin het 'verkeerd' is gegaan.
Uit de Notarispraktijk juli 2013. Deze rubriek wordt verzorgd door mr. Karin Rientjes, notaris verbonden aan Rientjes Notariaat te Sneek.
