Na veel bezichtigingen en meerdere keren bieden boven de vraagprijs hebben jullie dan eindelijk jullie droomhuis bemachtigd. Daar komt veel bij kijken zoals de vraag of je de woning wel kunt financieren, hoe het moet qua verbouwing en de nieuwe keuken. Ook moet niet vergeten worden om de woning en inboedel te verzekeren. Verder heeft de hypotheekadviseur jullie erop gewezen dat er iets geregeld moet worden qua samenlevingsovereenkomst. Maar met het geld voor een samenlevingscontract zou je ook dat bankje kunnen kopen …
Wat ons het meest dierbaar is, verzekeren wij niet!
Ik houd de samenwoner voor dat zij van alles verzekeren, zoals de opstalverzekering voor het huis, een ziektekostenverzekering om hoge ziektekosten te kunnen betalen en voor de auto is er een autoverzekering. Maar wat ons het meest dierbaar is, elkaar, dat verzekeren we niet! En dit terwijl er aan dié verzekering, de samenlevingsovereenkomst, zoveel voordelen zijn verbonden. Het is wat mij betreft zeker niet "een druk op de knop akte". Ik kan zo een stuk of tien voordelen opnoemen, maar wil mij in dit artikel beperken tot de aspecten die van belang zijn bij de aanschaf van een huis. Er zijn veel situaties denkbaar die echt om een goede regeling in de samenlevingsovereenkomst vragen. Ik noem er een paar.
Draagplicht kosten: woning op naam beide partners
Stel, de woning staat op naam van beide partners en één van beiden heeft een grote schenking van zijn ouders gehad. De rest van de koopsom wordt bij de bank gefinancierd. Wie betaalt tijdens de samenwoning dan wat aan de financiering van de woning? Hoe moet het als je afspreekt dat de één een groter deel van de financiering voor zijn/haar rekening neemt en die partner vervolgens ineens geen inkomen meer heeft? Kun je dan afspreken dat de ander dat voldoet of kan de fiscus hier een belastbare schenking in zien? Een andere vraag is of de hypotheekrente wel helemaal aftrekbaar is bij het ontvangen van een dergelijke schenking.
Of stel, de ene partner is ZZP-er. Al zijn inkomen blijft in het bedrijf. De ander betaalt de hypotheek en alle kosten van de huishouding, want het bedrijf moet groeien en bloeien. Hoe moet het als men uit elkaar gaat? Moet behalve de waarde van de woning ook nog iets verrekend worden ten aanzien van het bedrijf?
Draagplicht kosten: woning op naam van één van de partners
Stel, de woning staat op naam van één van de partners. Deze betaalt alle kosten van de woning; de ander betaalt alle boodschappen, kleding voor de kinderen en betaalt een stuk mee aan de verbouwing van de badkamer. Wat als men besluit uit elkaar te gaan? De woningeigenaar heeft dan nog steeds de woning op naam; daar is op afgelost en deze is in waarde gestegen. De ander heeft niets omdat diens inkomen "op" is gegaan aan de kosten van de huishouding. Is dit eerlijk?
Of: er wordt een nieuwe hypothecaire geldlening aangegaan waarbij beide inkomens meegenomen worden door de bank. De niet-eigenaar wordt hoofdelijk aansprakelijk voor de hele geldlening, lost mee af uit zijn inkomen, maar bouwt zelf niets op qua eigendom. Hoe moet het als men uit elkaar gaat en de hypotheekschuld hoger is dan de waarde van de woning of andersom? Is het verstandig om hiervoor een waardeverrekenbeding in de samenlevingsovereenkomst op te nemen?
Mini-testament
In de samenlevingsovereenkomst kan ook worden geregeld dat, indien de woning op beider naam staat, deze vererft naar de langstlevende partner. Ik noem dit het mini-testament of verblijvensbeding. Regel je niets, dan gaat de helft van de woning naar de ouders, broers en zusters van de ander. Zijn er kinderen, maak dan ook een apart testament. Het mini-testament kan anders onbedoelde gevolgen hebben voor de waarde van hun erfdelen.
De keuze tussen de aanschaf van het bankje of het samenlevingscontract, lijkt mij gezien het bovenstaande niet zo moeilijk. Moraal van het verhaal: wees zuinig op elkaar en maak die akte.