De meeste ondernemers trouwen op huwelijksvoorwaarden. Je wilt elkaar immers beschermen tegen ondernemersrisico’s en alles gescheiden houden zodat het vermogen van de partner veilig blijft. Maar het is wel zo fijn om het vermogen dat tijdens het huwelijk wordt opgebouwd aan het einde van het huwelijk samen te delen, want de één neemt vaak meer zorg- en huishoudtaken op zich zodat de ander het bedrijf verder kan uitbouwen.

Finaal verrekenbeding
In huwelijksvoorwaarden wordt dan vaak een finaal verrekenbeding opgenomen. Dat betekent dat als het huwelijk eindigt door overlijden of echtscheiding het vermogen dat ieder heeft fiftyfifty wordt gedeeld. Tijdens het huwelijk draagt iedere partner bij in de kosten van de huishouding naar evenredigheid van zijn of haar inkomen. Degene die het meest verdient draagt ook het meeste bij.

In een rechtszaak van vorig jaar had een scheidend echtpaar meningsverschil over de toepassing van hun finaal verrekenbeding. Zij hadden afgesproken dat alle vermogen aan het einde van het huwelijk zou worden verrekend behalve de waarde van de aandelen van de man in zijn B.V. Die aandelen waren bij de echtscheiding 3,3 miljoen waard. Gezien het finaal verrekenbeding vond de vrouw dat zij recht had op de helft van die waarde. De man had echter het grootste deel van zijn verdiensten opgepot in de B.V. Hij had ook de macht om te bepalen hoeveel inkomen de B.V. maandelijks aan hem zou uitkeren. Die uitkering was zeer minimaal waardoor het inkomen van de vrouw grotendeels aan de kosten van de gezamenlijke huishouding op ging. Hij hield kortom een groot vermogen over en zij nauwelijks iets. Zij vond het finaal verrekenbeding zo eigenlijk een wolf in schaapskleren. De notaris zou haar hierover niet goed hebben voorgelicht.

De rechter sprak
Uit e-mails en aantekeningen van de notaris van de gesprekken bleek dat de man en de vrouw er bewust voor hadden gekozen om de aandelen buiten de verrekening te houden. Ook hadden zij van tevoren de conceptakte ontvangen waarin heel duidelijk stond dat de waarde van de aandelen bij het einde van het huwelijk niet verrekend zou worden. Wel vond de rechter het aannemelijk dat de vrouw zich destijds niet volledig gerealiseerd had dat het verrekenbeding voor haar zeer onvoordelig kon uitpakken, maar dat dit zou meer te maken hebben met de wijze waarop de man de verdiensten in zijn B.V. heeft gehouden waardoor zijn inkomen laag bleef. De notaris had nog nadrukkelijk op dit gevaar gewezen. De rechter vond dat, mede gezien de goede opleiding van de vrouw, zij zich van het mogelijk in haar nadeel uitpakkend verrekenbeding bewust had moeten zijn. Kortom: voor haar dikke pech.

Begrijpelijk?
Om de waarde van aandelen buiten een verrekening te houden is juist bij een echtscheiding te begrijpen. Want uitbetalen van de helft van de waarde zou de nekslag voor het bedrijf kunnen betekenen. Een redelijke uitbetalingsregeling zou hiervoor nog een oplossing kunnen zijn. Nog beter: zorg dat je voldoende uit de B.V. haalt - ook als dit fiscaal niet altijd even fijn is - om je bijdrage aan de kosten van de huishouding daadwerkelijk naar evenredigheid te doen. Dan houdt eenieder ook meer over. Wel zo eerlijk.