Het levenstestament voor ondernemers

8 mei 2012

Hoe moet dat als ik het allemaal ineens niet meer kan? Wie gaat wat voor mij regelen? Wie mag tekenen? Wie mag de salarissen betalen? Vragen die u zich ongetwijfeld wel eens heeft gesteld en zeker vragen die u zich als ondernemer zou moeten stellen ten aanzien van uw bedrijf. Moet hiervoor niet iets voor geregeld worden en zo ja, hoe? Gelukkig is daarvoor het levenstestament in het leven geroepen.

Wat is een levenstestament?

Normaliter werkt een testament pas bij uw overlijden. Bij het levenstestament is dat anders. Het is een type testament dat werkt tijdens het leven. Het is een notariële akte waarin u een aantal zaken kunt vastleggen voor het geval u zelf - al dan niet tijdelijk - niet meer kunt of wilt handelen. Gedacht kan worden aan het niet meer zelf kunnen bepalen van uw wil door een ongeluk (Prins Friso situatie) of een ziekte (Alzheimer). Het is ook mogelijk dat u door een lichamelijk gebrek niet mobiel genoeg meer bent om zelf bepaalde zaken te regelen en het gewoonweg prettig vindt dat een ander dat doet.

Eigenlijk is een levenstestament in de regel een uit de kluiten gewassen algemene volmacht, maar kan net zo goed slechts bepaalde onderwerpen regelen.

Wat kan in een levenstestament worden geregeld?

Uw wensen ten aanzien van:
* uw financiën, de woning, de onderneming en andere (onroerende) zaken;
* schenkingen: als u altijd al schenkingen aan uw kinderen deed en wenst dat dit doorgaat ook als u het zelf niet meer kunt regelen;
* het geven van toestemming voor het verrichten van medische handelingen; de euthanasieverklaring;
* de benoeming van een mentor voor u zelf en/of een bewindvoerder over uw vermogen;
* allerlei praktische zaken zoals: overzichten van uw bankrekeningen, uw digitale accounts, wachtwoorden, verzekeringspolissen en hoe moet het met de opvang van uw kinderen of uw huisdieren.

Ondernemersvolmacht

Een ondernemersvolmacht is een onderdeel van het levenstestament waarbij u als ondernemer tijdens uw leven volmacht kunt geven om in bepaalde nader te omschrijven situaties handelend op te treden in het belang van de onderneming.
Vanzelfsprekend zal de inhoud van de volmacht moeten aansluiten bij de vorm waarin het ondernemerschap wordt uitgeoefend.

De aandeelhoudersvolmacht

Als aandeelhouder kunt u volmacht geven aan een medeaandeelhouder of bestuurder of iemand anders die u vertrouwt om uw belangen als aandeelhouder en de belangen van de onderneming van uw vennootschap te behartigen.
Wel moet naar de statuten gekeken worden of de persoon aan wie u volmacht verleent wel namens u mag optreden. Een niet-advocaat kan bijvoorbeeld niet voor de B.V. optreden waarin een advocatenpraktijk is ondergebracht.

De bestuurdersvolmacht

Als bestuurder kunt u ook volmacht verlenen om uw specifieke functie van bestuurder waar te nemen. In de regel zie je dat een dergelijke volmacht van de ene bestuurder aan de andere bestuurder wordt verstrekt. Het is ook mogelijk een volmacht aan iemand anders te verstrekken mits de statuten van de B.V. dit toestaan. Aandeelhouders die de bestuurder hebben benoemd als iemand die zij vertrouwen kunnen dan immers ineens worden geconfronteerd met iemand die zij niet als bestuurder hebben aangewezen. Zorgvuldigheid is daarom wel geboden. Wel is het zo dat de bestuurder die de volmacht verleende verantwoordelijk blijft voor de verrichte rechtshandelingen. De aandeelhoudersvergadering zou de bestuurder die de volmacht heeft verstrekt kunnen ontslaan. De volmacht is daarmee niet komen te vervallen indien de bestuurder de volmacht verleende niet namens zichzelf, maar namens de B.V.!
Het lijkt mij dat dan overwogen moet worden dat vast komt te staan dat de volmacht vervalt als men geen bestuurder meer is. Dit is echter weer anders als er slechts één directeuraandeelhouder is. Het kan dan handig zijn je rechterhand binnen het bedrijf een volmacht te verlenen, of je levenspartner of beoogde bedrijfsopvolger.

Onbegrensd

Het scala aan onderwerpen dat in een ondernemersvolmacht geregeld kan worden is haast onbegrensd. Belangrijk is in ieder geval te bepalen of de volmacht herroepen kan worden, of deze in bepaalde situaties al dan niet eindigt, om welke rechtshandelingen het met name moet gaan, of de volmacht meteen al ingaat of pas als zich een bepaalde calamiteit bij de ondernemer voordoet, enzovoorts.